czwartek, 17 listopada 2016

Dla dzieci i dorosłych – „Ten Drugi. Opowieść misia Fredka”

Marta Szloser, „Ten Drugi. Opowieść misia Fredka”

 „Ten Drugi. Opowieść misia Fredka” to moja pierwsza książka dziecięca, a właściwie dziecięco-dorosła. Porusza trudne tematy. Jest wzruszająca i ciekawie opracowana graficznie. Nie jest mi łatwo o niej pisać. O wiele łatwiej jest recenzować książki kulinarne. „Ten Drugi” to lektura niełatwa. Ale każdy, kto do tej pory przeczytał tę historię, był niezwykle poruszony. Najczęściej pojawiają się określenia, że książka jest smutna, ale dobrze się kończy, że jest wzruszająca, że wywołuje łzy, ale też ciepło w sercu. Usłyszałam także najkrótszą, ale chyba najpiękniejszą i najbardziej treściwą recenzję, że jest to „książka-przeżycie”. Zachęcam do przeczytania kilku dodatkowych słów o książce i oczywiście do lektury opowieści misia Fredka.

Wersja polska oraz angielska - „The Other One. A story by Freddy the Bear” (tłum. Marcin Wenc)Sama historia powstała kilka lat temu, tak po prostu, znikąd. Pomysł narodził się w mojej głowie podczas wizyty u rodziców. W jednym momencie miałam gotowy cały plan opowieści. Spisałam ją, a później tekst dojrzewał przez kilka lat i był poddawany różnym drobnym modyfikacjom. Pokazałam go mojej koleżance z pracy, graficzce Sylwii Olszewskiej-Tracz (z bloga Świat ilustrowany), która przygotowała dla tej historii pełną oprawę graficzną. Miałyśmy gotową makietę książki. Książki trudnej. Wzruszającej, ciekawej wizualnie, ale trudnej. O takich tematach niechętnie się czyta, niechętnie się rozmawia. A już najmniej chętnie z dziećmi. Ale mimo wszystko próbowałyśmy puścić książkę w świat.

Gdy Oficyna Wydawnicza Impuls podjęła się wydania „Tego Drugiego”, skonsultowałam tekst z psychologami oraz osobami zajmującymi się publikacjami z kategorii trudnych tematów. Pracowałam nad nim tak długo, aż zyskał odpowiednią formę, zaaprobowaną przez specjalistów. A później pracowałam nad nim jeszcze wspólnie z redakcją wydawnictwa. W międzyczasie tekst został przetłumaczony na język angielski przez Marcina Wenca, dzięki czemu książeczka pojawiła się w sprzedaży w dwóch wersjach językowych. Mam nadzieję, że trafi także do zagranicznych czytelników, gdzie książki dla dzieci poruszające trudne tematy są bardziej popularne niż w Polsce.


Początek opowieści
O czym jest ta opowieść?

 To wzruszająca i skłaniająca do przemyśleń historia pewnej pary, w której życiu najpierw pojawia się długo wyczekiwana radość – upragniony Synek, a niedługo potem znienacka nadchodzi niszcząca burza – śmierć jedynego dziecka. Oczami pluszowego misia czytelnik obserwuje, jak po tej burzy, po długim czasie pełnym bólu, smutku i niezrozumienia, w końcu wychodzi słońce, a rany powoli się goją. Rodzice decydują się na adopcję kilkuletniego chłopca. W ich sercach ponownie zaczyna gościć nieśmiało kiełkujące szczęście. I miłość.


Wiele jest w tej książce rzeczy niedopowiedzianych, zarówno w warstwie tekstowej, jak i graficznej. Dlatego nie określam „Tego Drugiego” mianem książeczki dla dzieci. Zapewne są dzieci, zwłaszcza starsze, które przeczytają ją samodzielnie. Ale dla większości młodych czytelników potrzebne będzie w lekturze wsparcie dorosłych, dopowiedzenie pewnych kwestii w taki sposób, jaki będzie odpowiedni dla wieku danego dziecka oraz jego sposobu pojmowania świata i wiedzy – w danym momencie życia. Dziecko jest w stanie dużo zrozumieć samo, ale w tej konkretnej książce niepisanie wprost o pewnych sprawach jest zabiegiem celowym. Książkę mogą więc czytać samodzielnie dzieci starsze, a młodsze – jak napisała pani Bogusława Sochańska na okładce – „w przytuleniu” z dorosłymi, którzy wytłumaczą, dopowiedzą, utulą, zapewnią poczucie bezpieczeństwa i miłości.


Wersja polska i angielskaOryginalna szata graficzna dodaje książce wyjątkowego, nostalgicznego charakteru. Tło stanowi szary papier, tektura lub pożółkłe kartki, na których widać ślady po taśmie klejącej, ratującej niegdyś rozpadające się tomy, a także ślady palców czytelników lub inne „blizny”, jakie mogą pojawić się w książce lub na papierze przez lata. Tak samo, jak przez lata pojawiają się blizny na naszych ciałach, w sercach i duszach… Ilustracje są niezwykle wyraziste i charakterystyczne. Strony nie są nimi przeładowane. Minimalizm i połączenie różnych technik to ich bardzo duże atuty. Czasem ilustracje obrazują tekst, czasem go uzupełniają. Z pierwszych dziecięcych recenzji wiem, że szata graficzna podoba się młodym czytelnikom. Przykuwa uwagę dużymi elementami, pomieszaniem stylów i „przestrzennością”.


Dla kogo jest ta książka?

Dla każdego, kto przeżył podobną tragedię. Dla rodzin takich osób, przyjaciół, najbliższego otoczenia. Dla specjalistów – lekarzy, psychologów, pracowników ośrodków adopcyjnych, pedagogów. Dla osób zainteresowanych poruszaniem w literaturze tematów trudnych. Dla rodziców, którzy rozmawiają ze swoimi dziećmi o wszystkim, co może się wydarzyć w życiu człowieka. Wreszcie dla tych, którzy chcą przeczytać wzruszającą opowieść, w której smutek miesza się z radością, rozgoryczenie z nadzieją. Opowieść o tragedii, ale z ciepłym zakończeniem. Do tego opowiedzianą z pozycji sympatycznego pluszowego misia.





Zakończę ten krótki opis dwoma recenzjami książki, napisanymi przez osoby, które doskonale znają tematykę poruszaną w „Tym Drugim”.


Ta wzruszająca opowieść, choć mówi o największej tragedii, jaka może spotkać człowieka – o utracie dziecka – nie przeraża i nie odbiera chęci do życia. Przeciwnie – tchnie wiarą w jego sens i ciepłem. Śmierć pozostaje w domyśle, niedotykalna, a dziecko, które tracą rodzice, jest anonimowe i pojawia się na tak krótko, że mały czytelnik nie zdoła nawiązać z nim więzi emocjonalnej. Autorka porusza ten najtrudniejszy z tematów z wielką delikatnością i czułością. Książeczka ta, czytana dziecku w przytuleniu, może pomóc w zmierzeniu się z problemem choroby i śmierci.

Bogusława Sochańska – dyrektor Duńskiego Instytutu Kultury w Polsce,
tłumaczka baśni Hansa Christiana Andersena,
współredaktorka publikacji Tabu w literaturze i sztuce dla dzieci



To opowieść poruszająca emocje – od radości poprzez smutek, żal i zawód aż po nadzieję. Historia, która dobrze się kończy dzięki odwadze, by zaryzykować i sięgnąć po szczęście. Książka, którą trzymacie w dłoniach, mówi o jednej z najtrudniejszych sytuacji, jakich możemy doświadczyć. Strata własnego dziecka jest szczególnie bolesna, odbiera nadzieję, uderza w przyszłość, pogrąża w smutku, może być powodem depresji. Bohaterowie Tego Drugiego radzą sobie ze stratą dzięki jej akceptacji – przynoszącej nadzieję i siłę, by kochać – oraz determinacji, by walczyć o szczęście. To ślicznie zilustrowana opowieść o dojrzewaniu do bycia rodzicem i odpowiedzialności za swoje potrzeby.

Bartosz Lamch – psycholog, terapeuta



Marta Szloser, „Ten Drugi. Opowieść misia Fredka” oraz „The Other One. A story by Freddy the Bear” (tłum. Marcin Wenc), il. Sylwia Olszewska-Tracz, Oficyna Wydawnicza Impuls 2016, 28 s., cena: 20 zł (wersja polska), 24,80 zł (wersja angielska).
Książka w obu wersjach językowych w księgarni wydawnictwa Impuls, w wersji papierowej oraz w formie ebooka (w formacie epub oraz mobi):


Zajrzyj na Ceneo.pl, by znaleźć książkę w najniższej cenie :)

Etykiety: , , ,